[ Pobierz całość w formacie PDF ]

9. Andrzej Bursa o swoim pokoleniu krytycznie i jako jego rzecznik demistyfikator mitu małej stabilizacji

Jego twórczość przepełniona była , i ; wiersze cechowały oraz . Bursa był poetą szukającym trwałych wartości humanistycznych i prawd o człowieku i sobie samym. Dzieła artysty idealnie opisują ówczesną rzeczywistość w sposób demaskatorski i bezkompromisowy, a zarazem przesycone są ukrytym . Indywidualista, nie był związany z żadną z licznych w owym czasie grup literackich.

Bursa Andrzej (1932-57)- poeta, prozaik, dramaturg, publicysta. Legenda pokolenia 56. Studiował bułgarystykę na Uniwersytecie Jagiellońskim. W lutym 1952 roku poślubił Ludwikę Szemiot, studentkę Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. W tym samym roku urodził się ich jedyny syn Michał. W 1957r. był reporterem w ,,Dzienniku Polskim”. Zmarł nagle 15 listopada 1957 roku, w wieku dwudziestu pięciu lat, na skutek wrodzonego niedorozwoju aorty(choroba serca). Debiutował w 1954r. w ,,Życiu Literackim” wierszem Głos w dyskusji o młodzieży- gwałtownym oskarżeniem dorosłych o zakłamanie. Wyd. książkowe utworów Bursa ukazało się pośmiertnie w 1958r.(Wiersze), następne w 1969r.(Utwory Wierszem i Prozą). Pośmiertnie został poeta wyróżniony nagrodą Listopada Poetyckiego. We wczesnych utworach, utrzymanych w tradycyjnej poetyce, pojawiła się tęsknota za szczęśliwym harmonijnym czasem dzieciństwa(Fiński nóż). Późniejsze wiersze są przede wszystkim wyrazem gwałtownego buntu przeciw zakłamaniu i okrucieństwu świata(Nauka Chodzenia), jałowości życia(Kasjer), miłości(Trzynastoletnia), mitom narodowym(Wernyhora) i literatury(Poeta). Bursa drwił, prowokował brutalnością, makabrycznością obrazów i wulgarnym słownictwem. Początkowa skłonność do kreowania nadrealistycznych wizji stopniowo ustąpiła miejsca naturalizmowi. Brzydkie odrażające obrazy pol. rzeczywistości przeczyły propagandowym mitom. Bursa był też autorem groteskowo-makabrycznej prozy(powieść Zabicie ciotki i krótki tekst Ze sposobów znęcania się nad gośćmi niskiego wzrostu) i dramatów(najlepszy: Zwierzęta hrabiego Caliostro). Być może za gniewem i buntem kryła się tęsknota za światem prawdziwych wartości- pod konie życia napisał utwory afirmujące miłość(Luiza), odpowiedzialność życiową(Święty Józef) i sztukę(Obrona Żebractwa) W ciągu swego życia Andrzej Bursa zdążył opublikować w różnych czasopismach trzydzieści siedem wierszy, opowiadania, skecz sceniczny ,,Rozmowy chłopskie” oraz wystawił sztukę pt. ,,Karbunkuł” Jego sława urosła dopiero po śmierci. W swojej poezji wyrażał bunt przeciwko socjalizmowi, demaskował jego ideologię i schematyzm, był uważany za wyraziciela nastrojów i niepokojów swego pokolenia.